بررسی آثار هورمون جنسی نر بر ترمیم استخوان در موش های صحرایی بالغ نر

هورمون های جنسی نقش مهمی در رشد اسکلت و حفظ تعادل استخوانی دارند، از آنجا که تا کنون اثرات استروژن در ترمیم بافت استخوانی بیشتر مورد مطالعه قرار گرفته است و اطلاعات مشابهی در مورد تستوسترون وجود ندارد، در تحقیق حاضر اثر هورمون های جنسی نر روی بافت استخوانی و نحوه ترمیم استخوان مطالعه گردید. 60 رأس موش صحرایی نر نژاد wistar به وزن 250 الی 300 گرم و سن 12 الی 14 هفته به طور تصادفی در چهار گروه 15 رأسی تقسیم شدند. گروه اول گنادکتومی نشده بودند و هورمون درمانی نیز نشدند؛ گروه دوم گنادکتومی نشده بودند ولی هورمون درمانی شدند. گروه سوم گنادکتومی شده بودند و هورمون درمانی نیز شدند و گروه چهارم گنادکتومی شده بودند ولی هورمون درمانی نشدند. در تمام گروه ها سطح داخلی استخوان درشت نی سمت راست سوراخ گردید. موش هایی که هورمون درمانی شدند، روزانه و بصورت داخل صفاقی تحت تزریق هورمون تستوسترون به میزان یک میلی گرم برای هر کیلوگرم به مدت سه هفته قرار گرفتند. تمام موش ها سه هفته پس از نقص استخوانی از طریق استنشاق اتر کشته شدند. پس از برداشتن بافت استخوانی از محل ترمیم و گذراندن مراحل ثبوت، کلسیم گیری، پردازش، برش گیری و رنگ آمیزی با دو روش ”هماتوکسیلین و ائوزین“ و ”تریکروم ماسون،“ بافت مورد مطالعه میکروسکوپی توصیفی و کمی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری t-test و آنالیز واریانس استفاده شد. یافته های این تحقیق نشان داد که تزریق هورمون های جنسی نر موجب افزایش سرعت ترمیم و افزایش تراکم بافت استخوانی در محل ضایعه می شود. در این گروه ها در بافت استخوانی، تعداد استئوبلاست ها افزایش (25/2±30/31) و تعداد استئوکلاست ها کاهش (9/0±90/1) یافته بود و هر دو از نظر آماری معنی دار بود (001/0p<). ضخامت پریوست در محل نقص استخوانی در گروه های تحت درمان با هورمون های جنسی نر افزایش چشمگیری نشان داد. تراکم الیاف کلاژن و عروقی خونی در بافت ترمیمی گروه های تحت هورمون درمانی بیشتر بود. قطر و وزن استخوان در گروه های تحت هورمون درمانی افزایش معنی دار نشان می داد (001/0p<). نتایج این تحقیق نشان می دهد که هورمون تستوسترون اثر مثبت در افزایش سرعت ترمیم در بافت استخوانی در موش های صحرایی نر دارد.